بررسی مسألة شهود در آثار افلاطون
author
Abstract:
از گذشته همواره در کنار علم حصولی نوع دیگری از معرفت که از آن به علم حضوری یا شهودی تعبیر میشود مطرح بوده است. در میان فلاسفه گروهی معتقدند که شهود تنها به وسیلة عقل صورت میگیرد و گروهی دیگر بر این باورند که شهود توسط نفس انسانی صورت میگیرد که یقینآور است و غیر از این طریق معرفت، بقیه قابل اعتماد نیستند. افلاطون یکی از فلاسفهای است که طریق معرفت صحیح را شهود میداند ولی همواره در بین فلاسفه بعد از او این سؤال مطرح بوده که شهود مورد نظر او عقلی بوده یا عرفانی؟ با رجوع به آثار افلاطون و استخراج ویژگیهای شهود او و مقایسه آن با خصوصیات مکاتب عرفانی و تجربههای دینی این فرضیه که منظور وی از شهود، قسم عرفانی آن بوده قوت میگیرد هر چند که مخالفین این نظر نیز دلایل مستحکمی برای بیان خود دارند.
similar resources
شهود عقلانی از منظر افلاطون و فلوطین
افلاطون و فلوطین، بهعنوان دو تن از تأثیرگذارترین فیلسوفان دورۀ کلاسیک، توجه ویژهای به شهود داشتهاند. تفاوتهایی که این دو در مباحث فلسفی مختلف دارند، موجب میشود که نگاه واحدشان به شهود را مورد تردید قرار دهیم. مسئلۀ جدی جستار حاضر این است که شهود در نظر هر یک از این دو فیلسوف به چه معناست، با چه روشی حاصل میشود، چه ویژگیهایی دارد و به کدام امور تعلق میگیرد؟ پاسخ این پرسش، که در پایان روش...
full textشهود ایدهها بر اساس نظریه رؤیت افلاطون
چکیده نظریه مثل افلاطون، به عنوان محور فلسفه او مبتنی بر استدلالات و مباحثات نظری (در مقابل ابتناء بر الهام و شهود) ایدهها را موجودات حقیقی معقول و آحاد تبیینگر کثرت عالم معرفی میکند که هم شرط لازم تحقق معرفت و هم متعلق حقیقی آن محسوب میشوند. شهود، شناخت بیواسطه ایدههاست. با اینکه توصیف افلاطون از شهود ایدهها چندان واضح و مبسوط نیست، میتوان مختصات آن را از قیاس با نظریه رؤیت او، ک...
full textشهود از منظر افلاطون و فلوطین
افلاطون و فلوطین، به عنوان دو تن از تاثیرگذارترین فیلسوفان دورهی کلاسیک، توجه ویژهای به شهود داشتهاند. تفاوتهایی که این دو در مباحث فلسفی مختلف دارند، موجب میشود که نگاه واحدشان به شهود را مورد تردید قرار دهیم. مسالهی جدی جستار حاضر این است که شهود در نظر هر یک از این دو فیلسوف به چه معناست، با چه روشی حاصل میشود، چه ویژگیهایی دارد و به کدام امور تعلق میگیرد؟ پاسخ این پرسش، که در پایان...
full textچیستی شهود اخلاقی (بررسی معنا و انواع شهود و شهود اخلاقی در آثار فیلسوفان)
این مقاله به تبیین اصطلاح «شهود اخلاقی» در فلسفه میپردازد. پس از تبیین معنای لغوی شهود و سیر تطور معنای این واژه در انگلیسی و فارسی، چهار معنای متداول شهود در فلسفه توضیح داده میشود: 1. شهود افلاطونی یا عرفانی؛ 2. شهود مبادی معرفت؛ 3. شهود کانتی؛ و 4. شهود تجربی. سپس به بررسی اندیشههای متفکران شهودگرا در قرن بیستم پرداخته میشود. در این بررسی، تلاش شده با تتبع در آثار برخی از مهمترین...
full textاشراق و شهود از نگاه افلاطون
وجود معرفت شهودی و معنای آن همواره محل نزاع در بین مفسّران افلاطون بوده است؛ برخی اصلاً قائل به چنین شناختی نزد افلاطون نبوده و عدهای که آن را پذیرفتهاند، در عقلانی یا عرفانی بودن آن اختلافنظر دارند. این نوشته میکوشد تا نشان دهد، معرفت از نگاه افلاطون به استدلال عقلی منحصر نبوده و فراتر از آن، متضمن نوعی رؤیت عقلی نیز هست؛ زیرا نزد افلاطون از یک سو، درک عقلی امور به معنای درک ویژگیهای مشترک ...
full textMy Resources
Journal title
volume 6 issue 21
pages 135- 144
publication date 2010-04-01
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023